Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2013

ΜΙΚΡΟΤΟΠΩΝΥΜΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΑΓΙΑΔΑΣ


Η μελέτη των μικροτοπωνυμίων μιας περιοχής, προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στον ιστορικό ερευνητή, καθώς έρχεται να συμπληρώσει τα κενά στις ιστορικές πηγές.
Τα τοπωνύμια είναι επιγραφαί γεγλυμμέναι επί του εδάφους.
Ο κάτοικος του χωριού πριν από αιώνες έδωσε ονόματα σε γεωγραφικές περιοχές μικρές ή μεγάλες για να τις προσδιορίσει με ακρίβεια μέσα στο χώρο. Έτσι οι περιοχές που δραστηριοποιείται συχνά ο άνθρωπος ως γεωργός (Πενταλώνια, Αλώνι του Μποροβίλη) κτηνοτρόφος, ξυλοκόπος, κυνηγός κλπ έχουν περισσότερα μικροτοπωνύμια από περιοχές όπου δεν προσφέρονται για εκμετάλλευση κι έτσι δεν χρειάζονται απόλυτο προσδιορισμό.
Ο χώρος του οικισμού είναι γεμάτος από κυριώνυμα (Αλώνι του Νούσια, Λάκκος τ’ Αντώνη, Λάκκος του Τσόγκα, του Μπούρμπουλα) τα οποία δεν λείπουν από τον εκτεταμένο χώρο που καλύπτει τη δραστηριότητα ενός χωριού, ενώ φυτώνυμα (Αμπέλια, Κληματάκι, Τσαΐργια) ζωώνυμα  (Λυκομάνι) καρπώνυμα και υδρωνύμια (Πούσι τση Λαγγάδας, Μπόρη, Πηάδι) είναι πολλά από τα μικροτοπωνύμια που καλύπτουν τις γεωργικές, κτηνοτροφικές και δασικές εκτάσεις. Τα αγιώνυμα ξεκινούν από τον οικισμό και τον περικυκλώνουν σαν μια ζώνη προστασίας, ένα τείχος απέναντι στις αρρώστιες, στις επιθέσεις και γενικά στο κακό. (Παλιοκκσιά, Αγιο Παρασκευή, Άη Θανάσης, Άη Σπυρίδωνας, Άη Νικόλας).
Συχνά είναι τα μικροτοπωνύμια που οφείλονται σε γεωλογικούς σχηματισμούς (Κόκκινο ραϊδό, Γκρεμίθι, Κόντρα, Γραβοπούλες) ενώ άλλα σε ανθρώπινες κατασκευές που ακόμα κι αν εξαφανίστηκαν τα ίχνη τους διατηρούνται με τη μορφή των μικροτοπωνυμίων (Καστρί, Κούλια του Μίχου, Μαναστήρι). 
Αντίθετα οι κάτοικοι της περιοχής δεν χρησιμοποιούν καμιά ονομασία για το βουνό πάνω στο οποίο είναι χτισμένο το χωριό τους, το οποίο άλλωστε ονομάζουν απλώς χωριό κι όχι Σαγιάδα (ακόμα και σήμερα οι παλιότεροι λένε πάμε στο χωριό κι όχι πάμε στην παλιά Σαγιάδα). Φυσικά πάνω στο βουνό υπάρχουν μικροτοπωνύμια για μέρη όπως η Βίγλα ο Βούνος, του Λυκογιάννη κλπ. Για τα γύρω βουνά υπάρχουν  ονομασίες όπως βουνό τση Σκουπίτσας ή Μαστιλίτσα.
Επίσης δεν χρησιμοποιούν ονομασία για το μοναδικό ποτάμι της περιοχής. Λένε πάμε στο ποτάμι κι όχι πάμε στον Καλαμά.
Αρκετά από τα μικροτοπωνύμια έχουν Σλάβικη (Μαστιλίτσα, Βόντα, Μοκίλα) Αλβανική (Σιντελένα, Κοτσέκι) Τούρκικη (Μιλικό) ή Βενετσιάνικη (Στραπούντο) προέλευση. Ακόμα και η ίδια η ονομασία της Σαγιάδας μπορεί να είναι Σαρακίνικη!
Αυτό δίνει μια ιδέα για την κατάσταση που επικρατούσε στην περιοχή πριν από αιώνες. Η μεγάλη όμως πλειοψηφία των μικροτοπωνυμίων έχει Ελληνική ρίζα και κατάληξη, πράγμα που επιβεβαιώνει την κυριαρχία των ελληνόφωνων στο χώρο, τουλάχιστον τους τελευταίους αιώνες, σε αντίθεση με μεγάλο μέρος των  παραλίων της Ηπείρου όπου κυριαρχούν τα Αρβανίτικα οικισμωνύμια και μικροτοπωνύμια.
Αυτές όμως οι επιγραφές επί του εδάφους κινδυνεύουν να εξαφανιστούν!
Από τη στιγμή που οι κάτοικοι του χωριού άλλαξαν τον τρόπο ζωής τους, ιδιαίτερα μετά τον εμφύλιο, περιορίστηκαν τα παραδοσιακά επαγγέλματα, προσδιορίστηκαν με σύγχρονες μεθόδους οι ιδιοκτησίες (χάρτες, κτηματολόγια) τα μικροτοπωνύμια αρχίζουν να υποχωρούν. Ελάχιστοι βοσκοί διαφεντεύουν σήμερα το ζωτικό χώρο των κτηνοτροφικών γαιών της κοινότητας, ο κάμπος άλλαξε ριζικά τη μορφή του με τους αναδασμούς της δεκαετίας του ΄60, το παλιό χωριό εγκαταλείφθηκε κι  οι παλιοί φεύγουν σιγά σιγά. Συνεργός στην καταστροφή η επίσημη πολιτεία, που προσπαθεί απεγνωσμένα να ελληνοποιήσει τα μικροτοπωνύμια, συμβάλλοντας στην εξαφάνισή τους ύστερα από αιώνες!
Έτσι στους χάρτες του στρατού ξεφυτρώνει η Σκοπιά δίπλα στη Βίγλα, και το βουνό αποχτάει όνομα και γίνεται Λυκογιάννη. Ευτυχώς στην περιοχή δεν έγιναν οι αλλαγές (ακόμα και στο όνομα του ίδιου του χωριού!) που χαρακτηρίζουν την ευρύτερη περιοχή…
Η μελέτη αυτή είναι μια πρώτη αναφορά. Θα ακολουθήσει στο μέλλον μια πληρέστερη περιγραφή των μικροτοπωνυμίων μαζί με μια προσπάθεια για την ετυμολόγηση και την ερμηνεία τους.  


Πλαίσιο 14-9-1952

Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2013

Μια και οι Σαγιαδινοί διαφημιζόμαστε ως
χριστιανοί, δεξιοί, βασιλόφρονες
και στέλνουμε το ΣΥΡΙΖΑ να πάει να γ@μηθεί
ας θυμηθούμε λίγο από το αμαρτωλό παρελθόν μας...

(φωτογραφία Γιώργου Καμβύσια)

Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2013

http://www.youtube.com/watch?v=ss2lqtj3BY8

Σάββατο 23 Φεβρουαρίου 2013

.
(Αρχείο Αλεξάνδρας Κόρου)


ΦΙΛΟΙ ΜΟΥ ,ΝΟΜΙΖΩ ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙΡΟΣ ΝΑ ΛΗΞΕΙ ΤΟ ΘΕΜΑ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ......
ΑΣ ΚΑΝΟΥΜΕ ΜΙΑ ΣΥΝΘΕΣΗ....

Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΡΑΒΗΓΜΕΝΗ ΣΤΟ ΜΑΓΑΖΑΚΙ ΠΟΥ ΥΠΗΡΧΕ ΣΤΟ ΔΕΞΙ ΚΑΤΩ ΑΚΡΟ ΤΟΥ ΟΙΚΟΠΕΔΟΥ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΜΠΟΜΠΟΛΗ...
ΜΙΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΓΑΖΑΚΙ(ΚΑΦΕΝΕΙΟ) ΠΟΥ ΕΙΧΕ Ο ΦΑΝΗΣ ΤΟΥ ΜΠΟΥΚΗ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΣΚΟΛΗ....ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ ΠΙΟ ΠΟΛΥ ΜΕ ΜΠΕΡΔΕΥΟΥΝ ΠΑΡΑ ΜΕ ΔΙΑΦΩΤΙΖΟΥΝ....
ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΙΠΑ...

ΜΕΜΜΟΣ / ΜΙΜΗΣ ΤΑΣΗΚΩΣΤΑΣ-ΛΙΜΑΖΗΣ

ΑΛΕΚΟΣ ΤΣΑΜΗΣ (ΒΛΑΜΜΕΝΟΣ / ΒΛΑΜΜΕΝΟ )

ΑΛΚΙΒΙΑΔΗΣ (ΛΑΚΗΣ) ΡΕΝΤΖΕΛΟΣ)

ΣΤΑΘΗΣ (ΜΕ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ)ΠΟΥ ΕΚΕΙΝΗ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΔΟΥΛΕΥΕ ΣΤΗΝ ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΠΑΠΠΟΥ ΤΗΣ ΑΝΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΡΟΥ του νεώτερου...

Ο ΝΕΑΡΟΣ ΠΙΣΩ, ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΝΩΜΗ ΜΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΤΑΣΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ (ΚΑΠΑΣΑΣ) ΑΔΕΡΦΟΣ ΤΟΥ ΝΙΑΡΟΥ....

ΚΑΛΟ ΒΡΑΔΥ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΕΥΧΟΜΑΙ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΟΝ Κο ΣΤΑΘΗ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ....

Λάζαρος Αντωνάδος(Λ.Α.)-Λάρης

(Αρχείο Αλεξάνδρας Κόρου)


(Αρχείο Αλεξάνδρας Κόρου)

                                
Φίλοι μου ,αρκετα σας κρατησα σε αναμονη....απο αριστερά προς τα δεξια ...

ΣΤΑΘΗΣ (ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ)

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΙΑΤΣΗΣ 

ΠΑΥΛΟΣ (ΠΑΥΛΗΣ) ΜΑΣΤΟΡΑΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ(ΛΙΕΚΟΣ) ΤΣΙΑΜΗΣ-ΤΣΑΜΗΣ (το Βλαμμένο/ο Βλαμμένος)

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΒΥΣΑΣ-ΚΑΜΠΥΣΙΑΣ



με εξουσιοδοτηση Μ.Π.

Λ.Α.-Λάρης

Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2013

Ο Κίτσιος κι ο Βαγγέλης Τσιάμης φαντάροι.

(Αρχείο Γιώργου Καμβύσια)

Σάββατο 16 Φεβρουαρίου 2013

Ο γάμος του Καμπύσια


(Αρχείο Στέλιου Γκόγκου)
Άντε, μια εύκολη για προπόνηση...

(Αρχείο Βασίλη Τσιρογιάννη)

Τρίτη 12 Φεβρουαρίου 2013

Επειδή ο Μπίλης μούδωκε πολλές φωτογραφίες
και πρέπει να τσι ανεβάσω
βιαστείτε κι εσείς τσίκα.

(Αρχείο Βασίλη Τσιρογιάννη)


Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου 2013


Μέχρι να βρεθούν τα δύσκολα ονόματα
ας δούμε και μια σχολική φωτογραφία
με το Γιάννη Κάλλη.

(Αρχείο Βασίλη Τσιρογιάννη)


Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2013

1946

Παρέα στην παλιά Σαγιάδα.
Για γερούς λύτες!
(Αρχείο Βασίλη Τσιρογιάννη)

Συμπληρώνω στοιχεία για διευκόλυνση:
Στο κάτω μέρος της φωτογραφίας με πολύ αχνά γράμματα
γράφει [από αριστερά προς τα δεξιά]:
Αλέξανδρος [;], Αναστάσης [ο Στέφανος τον βρήκε ]
Νικόλας, Βασίλης, Βασίλης, Αριστοκλής.
Ο δεύτερος Βασίλης από δεξιά
πρέπει να είναι ο Τσιρογιάννης.

1. ΑΛΕΚΟΣ ΦΕΙΔΗΣ 
2. ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΑΣΗΣ (ΤΣΙΑΤΣΗΣ)
3. ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΠΑΣ (Εύγε Λάρη!)
4. ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 
5. ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΡΟΓΙΑΝΝΗΣ
6. ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΦΕΙΔΗΣ

Ο Τσίλη Τσιρογιάννης, σημείωσε πίσω από τη φωτογραφία "για ενθήμιον 1946"
αλλά μπορεί να το έγραψε χρόνια μετά το τράβηγμα της φωτογραφίας. Γιατί ο Λέκος κι ο Φάνη Φείδης δεν ζούσαν τότε. (Είχαν εκτελεστεί κι οι δυο τους, ο ένας από τους Ιταλούς, κι ο άλλος από τους Γερμανούς μέσα στην Κατοχή). Αν είναι έτσι η φωτογραφία είναι προπολεμική.
Αν ο Τσίλης (ή αυτός που έγραψε τα ονόματα κάτω από τη φωτογραφία) έκανε ένα ακόμη λάθος και τον Αριστοφάνη τον έγραψε Αριστοκλή τότε λύνεται κι ένα ακόμα μυστήριο...
Φρέσκια και λαχταριστή.
Σημερνή ψαριά από το Μπίλη.
(Αρχείο Βασίλη Τσιρογιάννη)

Δε βάνω αριθμούς. Μοναχά ο Δόσης χαλάει τις σειρές...

Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2013


Άϊστε καρδούλες. Παραξεκουραστήκαταν...

Κυριακή 3 Φεβρουαρίου 2013

Ο Κώτσια Ρέτζιος (Βασιλείου).

Δυστυχώς δεν γνωρίζω το όνομα του φωτογράφου.
Η φωτογραφία βρισκόταν επικολλημένη σε κόντρα πλακέ
στο παλιό δημαρχείο της Ηγουμενίτσας
πριν από χρόνια και την ξαναφωτογράφισα.
Το Λάρη τoν απασχολούν οι "Αγρινιώται"
οπότε είναι δικιολογημένος.
Ο Βορβελιάτης όμως;
Η Αντούλα;
Ο δυο Μπου (κι ένα λης);

(Αρχείο Άκη Μπιρμπίλη)